week7

แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้บูรณาการ Problem Based Learning (PBL)

หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง ป่าโคกหีบ

เป้าหมายรายสัปดาห์: นักเรียนเข้าใจถึงปัญหาที่เกิดขึ้นในป่ารวมถึงการอนุรักษ์ป่าและการปลูกป่าเพื่อทดแทนป่าที่เสียไป แล้วยังทำให้นักเรียนเกิดการรักป่า

รักธรรมชาติมากขึ้น 

Week	Input	Process  (PBL)	Output	Outcome
7 15-19 ก.ย. 2557	โจทย์ - ปัญหาและการอนุรักษ์ป่าโคกหีบ/ทรัพยากรธรรมชาติ  (ชุมชน) - ปลุกป่ากับชุมชน (ในป่าโคกหีบ) คำถาม - นักเรียนเห็นปัญหาอะไรบ้างจากการสำรวจป่าโคกหีบและป่าลำน้ำมาศ - นักเรียนคิดว่าจะแก้ไขปัญหานี้อย่างไรหากเราเพิกเฉยต่อการอนุรักษ์ (คนตัดไม้ทำลายป่า) จะเกิดอะไรขึ้น เครื่องมือคิด - Brainstorms พูดคุยสนทนาวิเคราะห์   วิพากย์เกี่ยวกับปัญหาและการอนุรักษ์ป่าโคกหีบ/ทรัพยากรธรรมชาติ  (ชุมชน) - Place Mat  เลือกเรื่องที่สนใจอยากเรียนรู้และสร้างสรรค์ชิ้นงานของตนเอง - Show and Share  นำเสนอผลงานการอนุรักษ์ป่าโคกหีบ/ทรัพยากรธรรมชาติ  (ชุมชน) และ นิทาน สื่อ/อุปกรณ์ - ชุมชนกวางงอย -       ผู้รู้/ผู้นำชุมชน -       ห้องสมุด -       อินเทอร์เน็ต -       บรรยากาศในห้องเรียน - กระดาษ ปรู๊ฟ	วันจันทร์ ชง         ครูเปิดคลิปภาพปัญหาจาการตัดไม้ทำลายป่าและปัญหาที่พบจากการเดินสำรวจป่าโคกหีบ เช่น การทิ้งขยะ การตัดไม้ การบุกรุกที่ทำกินให้กับนักเรียนดู เชื่อม  - ครูและนักเรียนสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับปัญหาและสาเหตุที่เกิดขึ้นโดยใช้เครื่องมือคิด (Round Robin) และวางแผนสนทนาก่อนที่จะรับความรู้กับชุมชน(กำนัน ) - ออกจดหมายเชิญวิทยากรเพื่อถ่ายทอดความรู้ให้กับชุมชนและนักเรียน - ออกแบบสำรวจ แบบสอบถามปัญหาในป่าโคกหีบ ใช้                      นักเรียนคนร่วมกันสะท้อนปัญหาที่พบในป่าโคกหีบ วาดภาพสื่อ สะท้อนปัญหาที่พบ วันอังคาร ชง            ครูกระตุ้นการคิดด้วยคำถาม  เป้าหมายที่ต้องการอยากจะเรียนรู้จากชุมชนคืออะไร แล้วนักเรียนจะมาทำอะไรให้กับชุมชนบ้าง เชื่อม          ครูและนักเรียนพร้อมกับผู้นำชุมชน (กำนัน) แลกเปลี่ยนเรียนรู้แสดงความคิดเห็นกัน ในการแก้ไขปัญหาของป่าโคกหีบ และจะแก้ปัญหาอย่างไรในภายภาคหน้า แลกเปลี่ยนการเรียนรู้มาเปิดวงเสวนาปัญหาและแนวทางในการแก้ไขปัญหาป่าโคกหีบ ใช้          ครูและนักเรียนพร้อมกับผู้นำชุมชน (กำนัน) และชาวบ้านร่วมมือกันช่วยกันปลูกป่าเพื่อทดแทนธรรมชาติที่สูญเสียไปในป่าโคกหีบ พร้อมกับดูและรักษาป่ารักษาความสะอาด วันพฤหัสบดี ชง           ครูกระตุ้นด้วยคำถาม นักเรียนเห็นปัญหาอะไรบ้างจากการสำรวจป่าโคกหีบและปลูกป่าร่วมกับชาวบ้านในวันอังคาร - นักเรียนคิดว่าสิ่งเหล่านี้เกิดจากปัญหาและสาเหตุใด - นักเรียนคิดว่าจะแก้ไขปัญหานี้อย่างไร เชื่อม -       ครูและนักเรียนสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับปัญหาและแนวทางแก้ไข โดยใช้เครื่องมือคิด(Round Robin) -       ครูกระตุ้นด้วยคำถาม นักเรียนจะนำแนวทางการแก้ไขปัญหาไปสู่คนในหมู่บ้านและชุมชนอย่างไร -       นักเรียนช่วยแสดงความคิดเห็นและสะท้อนความคิดเห็นจากปัญหาร่วมกัน ใช้        นักเรียนร่วมกันสะท้อนปัญหาจากสิ่งที่เห็นในป่าโคกหีบและการปลูกป่าร่วมกับชุมชน ใส่กระดาษขนาด A 4 ที่ได้เรียนรู้ในวันอังคาร วันศุกร์ เชื่อม           นักเรียนแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับปัญหาที่เกิดขึ้นในป่าโคกหีบและจะหาแนวทางแก้ไขปัญหาป่านั้นอย่างไร   รวมถึงการร่วมมือกันช่วยกันปลูกป่ากับชุมชน ที่จะทำให้ป่ากลับมาเป็นธรรมชาติที่สวยงามและป่านั้นก็คงอยู่เหมือนเดิม ใช้ - ครูและนักเรียนร่วมกันสะท้อนสิ่งที่ได้เรียนรู้จากกิจกรรมที่เกิดขึ้นตลอดทั้งสัปดาห์ - สรุปการเรียนรู้รายสัปดาห์ที่ 7	ชิ้นงาน - สรุปMind Mapping เสวนาป่าโคกหีบ - การนำเสนอสรุปความเข้าใจรายสัปดาห์ ที่ 7 ภาระงาน - การสรุปMind Mapping เสวนาป่าโคกหีบ - การนำเสนอสรุปความเข้าใจรายสัปดาห์ ที่ 7	ความรู้ -เข้าใจปัญหาที่เกิดขึ้นในระดับโลก  ระดับประเทศ - เข้าใจปัญหาที่เกิดขึ้นในป่าโคกหีบและป่าลำมาศและสามารถเข้าใจในการอนุรักษ์ป่าโคกหีบ ทักษะชีวิต - ทักษะในการจดบันทึก - ทักษะในการทำงานร่วมกับเพื่อน ทักษะการคิด -  การคิดวิเคราะห์และจัดการปัญหาป่าถูกทำลาย - การคิดสร้างสรรค์แนวทางที่แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับป่าโคกหีบได้ - คิดเชื่อมโยงความพันธ์ระหว่าง คน พืช สัตว์ และป่า ทักษะการสื่อสาร     อธิบายสิ่งที่ตนเองเรียนรู้ในการแก้ปัญหาป่าไม้ถูกทำลายและการอนุรักษ์ป่าไว้ต่อไป (ภาพวาดหรือการ์ตูนช่อง) คุณลักษณะ : - การเคารพสถานที่ (ป่าโคกหีบ)และยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นเวลาทำงาน - รับผิดชอบในงานที่ได้รับมอบหมาย ส่งงานตรงเวลา - มีจิตอาสาในการทำงาน มีน้ำใจ ช่วยเหลือแบ่งปัน

บันทึกหลังสอน

สัปดาห์ที่ 7 ของการเรียนรู้วิชาบูรณาการ ครูได้ตั้งคำถามกระตุ้นการคิดนักเรียนว่า ป่ามีความสำคัญอย่างไร และมีความสัมพันธ์อย่างไร นักเรียนหลายคนสามารถตอบคำถามและแสดงความคิดเห็นร่วมกันได้อย่างน่าสนใจ และครูได้ทบทวนสิ่งที่ได้เรียนรู้ในสัปดาห์ที่แล้วคือประวัติของป่าโคกหีบ ซึ่งมีอยู่ช่วงหนึ่งที่ผู้ใหญ่บ้านได้ให้ข้อมูลว่าป่าโคกหีบโดยเฉพาะบริเวณบุหีบเคยเป็นสถานที่พักของคนสมัยก่อนที่มีการเดินทางจากเมืองพิมายไปยังเขาพนมรุ้ง และได้เล่าตำนานท้าวปาจิตกับนางอรพิมเล็กน้อย ดังนั้นครูจึงได้นำตำนานเรื่องท้าวปาจิตกับนางอรพิมมาเล่าให้นักเรียนฟัง ซึ่งนักเรียนต่างให้ความสนใจ จากนั้นครูได้ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศ เช่น การได้รับประโยชน์ร่วมกัน ภาวะอิงอาศัยหรือภาวะเกื้อกูล หรือ ฝ่ายหนึ่งได้ประโยชน์และอีกฝ่ายหนึ่งเสียประโยชน เป็นต้น โดยครูได้แบ่งนักเรียนออกเป็น 4 กลุ่ม และให้ศึกษาค้นคว้า ในหัวข้อที่แตกต่างกันและนำข้อมูลที่ได้มาจัดกระทำในรูปแบบที่เข้าใจง่ายและนำเสนอแลกเปลี่ยนต่อครูและเพื่อนร่วมชั้น และได้ให้นักเรียนแต่ละคนสื่อสิ่งที่ตนเองเข้าใจออกมาเป็นภาพความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตต่างๆในระบบนิเวศ ซึ่งนักเรียนสามารถสื่อผ่านภาพออกมาได้อย่างน่าสนใจ วันต่อมาคุณครูได้ให้นักเรียนดูหนังสั้นที่สร้างขึ้นเพื่อรำลึกถึงการจากไปของสืบ นาคะเสถียร หลังจากนั้นครูได้ตั้งคำถามกระตุ้นการคิด เช่น นักเรียนคิดว่าทำไมคุณสืบถึงยอมสละชีวิตตนเอง นักเรียนคิดว่าคุณสืบเขาคิดอย่างไร แล้วถ้านักเรียนเป็นคุณสืบ นักเรียนจะรู้สึกอย่างไร บรรยากาศของการแลกเปลี่ยนเรื่องนี้ นักเรียนหลายคนมีสีหน้าที่เศร้าสลดกับเหตุการณ์ ตอนท้ายครูจึงตั้งคำถามว่า นักเรียนคิดว่าถ้าไม่มีคนอย่างคุณสืบจะเกิดอะไรขึ้น เพราะอะไร ซึ่งนักเรียนหลายคนตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า ป่าไม้ของไทยอาจลดลงเร็วขึ้นกว่านี้  หลังจากนั้นครูจึงเชื่อมเข้าสู่คำถามที่ว่า นักเรียนจะมีส่วนในการช่วยเพิ่มจำนวนต้นไม้อย่างไร นักเรียนหลายคนกระตือรือร้นยกมือตอบว่าปลูกต้นไม้ทดแทนครับ ปลูกป่าค่ะ แต่โจทย์สำคัญที่ได้เรียนรู้จากผู้ใหญ่บ้านในสัปดาห์ที่แล้ว คือการปลูกต้นไม้ในป่าแบบที่คนทั่วไปทำ คือก่อนปลูกต้องมีการตัดหรือถางต้นไม้เล็กๆในบริเวณรอบๆออก ไม่ค่อยได้ผล และมีผลเสียมากกว่าได้ ดังนั้นจึงได้ข้อสรุปร่วมกันคือเราจะปลูกต้นไม้เฉพาะในบริเวณที่โล่งหรือไม่ค่อยมีต้นไม้ หรือเลือกปลูกในบริเวณที่มีต้นไม้ขึ้นไม่เยอะ ส่วนวิธีที่จะปลูกได้ข้อตกลงร่วมกันคือการนำเมล็ดพันธุ์ที่ต้องการไปหยอดตามจุดต่างๆที่จะปลูก โดยใช้เสียมสับและแงะดินให้พอดีสำหรับการหย่อนเมล็ดพันธุ์ลงไปและกลบไว้ตามเดิม ซึ่งวิธีนี้เป็นวิธีที่ไม่มีการตัดหรือทำลายต้นไม้เล็กๆ กิจกรรมการปลูกป่าพี่ๆชั้นป.6 ได้ร่วมกับนักเรียนชั้นป.5 ทั้งนี้เพื่อเป็นการเชื่อมความสัมพันธ์พี่น้องไปด้วย ซึ่งกิจกรรมการหยอดเมล็ดพันธุ์เป็นไปอย่างราบรื่น ช่วงที่เดินกลับเด็กๆได้หาเห็ดและผลไม้ป่าและเมื่อกลับถึงห้องครูได้ให้นักเรียนแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันเกี่ยวกับสิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำกิจกรรมหยอดเมล็ดพันธุ์ครั้งนี้ และให้นักเรียนสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้รวมถึงปัญหาต่างๆที่เกิดขึ้นและแนวทางแก้ปัญหาผ่านการเขียนสรุปเป็นรายบุคคล วันต่อมาก็เป็นการสรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้ตลอดทั้งสัปดาห์ ซึ่งสัปดาห์นี้นักเรียนได้ให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมเป็นอย่างดี